| 31 Prelazak iz leta u jesen, kao i 53 godine unazad, i ovog septembra obeležava Bitef, festival novih pozorišnih tendencija, koji pod umetničkim rukovodstvom Ivana Medenice predstavlja presek svetskih produkcija. Medenica se ove godine odlučio za vrlo interesantan koncept – program okrenut predstavama koje brišu granicu između publike i izvođača! Nesumnjivo, ta „neugodnost“ koja nas ponekad drži na ivici stolice sa pitanjem – ko će sledeći biti prozvan iz publike – ove godine biće u fokusu Bitefa. No Ivan Medenica je siguran u taj koncept i poziva publiku na novu pozorišnu provokaciju. To brisanje granice, po njegovim rečima, ima i svoje objašnjenje. – Takvo pozorište danas u teatrologiji nazivamo imerzivno, ali je poznato još od šezdesetih godina prošlog veka i američke pozorišne avangarde iz tog doba i trupa kao što je Living theater, čiji su članovi i na Bitefu izvlačili gledaoce na scenu. Ključna je razlika to što je današnje pozorište participacije manje agresivno, demokratičnije je. Kao što kaže naslov predstave Pozvani čuvene briselske trupe savremenog plesa Ultima Vez, kojom zatvaramo Bitef i poentiramo priču, ovde ste samo pozvani da učestvujete, da s izvođačima gradite, scenskim sredstvima, specifičnu zajednicu – kaže Medenica. Nisu sve predstave na 53. Bitefu takve: autentično imerzivnih ima četiri, a za dve domaće se može reći da imaju elemente te vrste teatra. Da bi se u programu koji ima desetak predstava mapirao određeni estetski fenomen, dovoljno je da je takvih predstava četiri-pet, tako da ih, a imajući u vidu i raširenost imerzivnosti u savremenom svetskom teatru, nije bilo teško naći. Taj fenomen u savremenom pozorištu tretiraće se kroz dramske predstave, kao i kroz predstave fizičkog teatra, a u programu festivala biće zastupljeno i plesno pozorište. Očekuje se da posebnu pažnju publike privuku predstave koreografa iz Brazila i Nigerije. – Osmišljavam koncept Bitefa tako da svako njegovo izdanje ima i umetničku i tematsku osovinu: svaka od izabranih predstava mora da se oslanja bar na jednu od njih. Dakle, predstave koje nisu imerzivne pokreću pitanja u vezi sa našom ovogodišnjom temom: raspad zajednice, u rasponu od države, preko porodice, do partnerskih odnosa, i pokušaj njene obnove... Svet je možda i u najvećoj krizi od Drugog svetskog rata, a neke od sindroma ove krize tretiraju predstave 53. Bitefa: terorizam, maloletničko nasilje i uticaj novih tehnologija na tu pojavu, pristanak građana na autoritarne režime, izbegličku tragediju, predrasude prema vezama u kojima su partneri istog pola ili različitih godina i porekla. Tako će program 53. Bitefa, od 17. do 26. septembra, osim pomenute prestave Pozvani , činiti i Retke ptice (Francuska), O mesu i betonu (Brazil), Ali: Strah jede dušu (Slovenija), Nemoralne priče – 1. deo (Francuska), Yuropa (Nigerija), Istorija nasilja (Nemačka), Mladež bez boga (Hrvatska), Orest u Mosulu (Belgija) i Beograd na daljinski trupe Rimini protokol , nagrađene na prošlogodišnjem festivalu. Domaće boje braniće Zašto je poludeo gospodin R? Jugoslovenskog The transition from summer to autumn will this Septemberbemarked, as it hasbeen for the last fty-three years, byBitef, the festival of newtheatrical tendencies, which – under the artistic direction of Ivan Medenica – represents a cross section of world productions. Medenica has this year opted for a very interesting concept – with a programme focused on shows that erase the boundary between the audience and performers! There’s no doubt that the “awkwardness” that sometimes keeps us on the edge of our seats, wondering who will be called out from the audience next, will be the focus of Bitef this year. However, Medenica is sure in this concept and invites the audience to another theatrical provocation. That erasing of boundaries, according to him, has its own explanation: “In theatre studies we today refer to such theatre as “immersive”, but it has been known since at least the 1960s, when the American avant-garde of that time - troupes like the ‘LivingTheater’– hadmembers who dragged audiencemembers, evenat Bitef, onto the stage,”saysMedenica.“Thekeydi erence is that today’s participatory theatre is less aggressive andmore democratic. As stated through the title of the show of famous Brussels-basedcontemporarydancetroupeUltimaVez,“Invited” - with which we close Bitef and make the point of the the story - here you are only ‘invited’ to participate, to build a speci c communitywithperformers, usingthe resourcesof thestage…” Not all of the shows at the 53rd Bitef take this form: four of them are authentically immersive, while two domestic plays can be said to contain elements of this type of theatre. In order to map out a certain aesthetic phenomenon within a programmecontainingaroundadozenshows, it is enough tohave four or ve such shows, and they weren’t di cult to nd – given the widespread nature of immersive shows in contemporary world theatre. This phenomenon of contemporary theatre will be presented both through dramatic works, but also physical theatre performances, while the festival programme also features dance theatre. In particular, the shows of choreographers from Brazil and Nigeria are expected to attract the attention of the audience. “I devise the concept of Bitef in suchaway that each instalTekst / Words: Dragan Jovićević Fotografije / Photography: Bitef Dođite na novu pozorišnu provokaciju Come to another theatrical provocation
RkJQdWJsaXNoZXIy MzExMjc5